Ang pelikulang “Masahista” ni Brillante Mendoza ay nagpapakita ng panibagong pananaw sa usapin ng kabaklaan. Susubukan kong talakayin ang mga panibagong pananaw na ito sa pagpapakita ng mga parte ng pelikula at paglapat ng mga interpretasyong akma dito.
Liwanag vs. Dilim
Sa simula pa lamang ng pelikula, nakita na ang labanan ng liwanag (na makikita sa mga ilaw) at ng dilim (makikita sa pagka-gabi at pagkawala ng ilaw). Sa pagpapatuloy ng pelikula, ang ‘masahe’ ay nagaganap sa isang madilim at tagong lugar. Samantalang, maliwanag naman ang eksena sa kapag labas ang ‘masahe’ sa usapan. Ano kaya ang implikasyon ng ganitong klaseng representasyon?
Maynila vs. Probinsya
Kaakbay ng lugar ang papel na ginagampanan ni Iliac. Sa tuwing siya ay nasa Maynila , isa siyang masahista ng mga bakla. Sa tuwing siya naman ay nasa probinsya, siya ang mabuting anak at ang “breadwinner” ng pamilya. Bukod sa papel na ginagampanan ni Iliac, kapansin-pansin din na maliwanag sa probinsya samantalang madilim sa Maynila. Ano naman kaya ang implikasyon nito sa ganitong representasyon?
Maaaring sabihin na ang probinsya ang siyang kumakatawan sa tradisyunal na lipunan. Bilang tradisyunal, sinusulong nito ang heterosexual na lipunan at ang patriakang lipunan . Kaya naman makikita na sa ganitong klaseng na lipunan, na sinasabing normal na lipunan, normal ang papel na ginagampanan ni Iliac – siya ang mabuting anak. Siya ang pumalit sa kaniyang yumaong ama tulad ng nagaganap sa isang patriarkal na lipunan. Kaya ang mga eksena dito ang inilalagay sa liwanag na kung saan nakikita ng sanlibutan. Sa liwanag, hindi maaari ang mga pangyayaring kakaiba sa nakagawian. Kaya naman ipinakita ang paskil na “Observe Silence.”
Sa kabilang dako, ang Maynila na mas tinitingnan bilang liberal ang siyang nilalagay sa dilim sapagkat dito nagaganap ang mga pangyayaring labas sa isang heterosexual na lipunan. Interesante rin na ang katawan ng yumaong ama ni Iliac ay nasa dilim din. Maaring sabihin na sa dilim, dito matatagpuan ang pagkamatay ng patriarka (na kinakatawan ng ama ni Iliac). Tulad ng sinabi kanina, sa dilim lamang maaaring maganap ang ganitong mga pangyayari sapagkat hindi ka pwedeng maging maingay sa lipunang ito (Observe Silence).
Kung ipagpapatuloy ang ganitong pagbasa, mapapansin din na sa Maynila (dilim), ang lugar kung saan nagaganap ang mga pangyayaring labas sa kingawian, nagkakaroon ng reversal of roles. Una, ang lalaki (si Iliac) ang silang nagagamit at naaapi. Halimbawa ay ang kulang na binayad ng client kay Iliac. Ikalawa, ang bakla ang siyang tumitingin sa lalaki bilang isang materyal na bagay. Makikita rin na ang bakla ang naging “observer” ng lalaki. Halimbawa ay ang pagpili sa isang lalaki sa likod ng salaaming tila aquarium. Kung susuriin, sa heterosexual na lipunan, ang lalaki ang “observer” ng bakla kung saan sila ang critics. Dito, baliktad ang naganap.
Makikita rin ang pagiging trasaksyunal ng gender tulad ng isang pawnshop, kung saan maaaring bayaran ang isang lalaki upang gampanan ang papel ng isang babae. Halimbawa, ang pakikipagtalik ni Iliac sadadag na 500 pesos.
Kakaiba rin na ang bakla ang siyang pumapalit sa lugar ng ama sapagkat sila ang nagbibigay ng pera sa mga lalaking masahista.
Sa Maynila, ang bakla (client) ang siyang nag-reject sa isang lalaki (Iliac).
Ibang Representasyon
Marami pang mga imaheng ginamit ang pelikula tulad ng paa, tsinelas, at sapatos. Maaring ang mga ito ang kumakatawan sa mobility ng papel ni Iliac sa kaniyang buhay. Ginamit din ang bangkay ng ama katabi ng masaheng nagaganap. Maaring sabihin na katawan lamang ang nais ng mga bakla at hindi ang pag-ibig ng lalaking nagmamasahe sa kanila.
Ilan lamang ito sa mga panibagong pananaw na naibigay ng pelikulang “Masahista.”